Παιχνίδι ρόλων Risus (The Anything RPG): γνωριμία στα ελληνικά

Παιχνίδι ρόλων Risus (The Anything RPG): γνωριμία στα ελληνικά

Λογότυπο για τη γνωριμία στα ελληνικά με το παιχνίδι ρόλων Risus: The Anything RPG.
Δείγμα της αυθεντικής εικονογράφησης του S. John Ross, που καλεί σπιρτάνθρωπους να σας συνοδεύσουν στο 4σέλιδο των κανόνων του αγγλικού πρωτότυπου.

Θέλοντας να δοκιμάσουμε το επιτραπέζιο παιχνίδι ρόλων Risus: The Anything RPG, αναζητήσαμε ανεπιτυχώς μια μετάφραση στα ελληνικά, τόσο στο διαδίκτυο γενικότερα, όσο και ειδικότερα στον ιστότοπο Risusiverse των οπαδών.

Περιεχόμενα

Περί αυτού του άρθρου

Αυτή η ανασκόπηση των κανόνων του Risus στα ελληνικά, λοιπόν, είναι για εσάς που δεν το έχετε με τις ξένες γλώσσες.

Προσοχή, όμως, γιατί ως ανασκόπηση δεν παρέχει απλά μια μετάφραση των αυθεντικών κανόνων. Κυρίως, παρουσιάζει τη σπιτική μας εκδοχή του Risus, σύμφωνα με τις αλλαγές που κάναμε σε κανόνες που δεν μας άρεσαν κατά την ανασκόπηση του πρωτότυπου.

Σημείωση

Οι αυθεντικοί κανόνες του Risus παραθέτονται σε σημειώσεις σαν αυτήν εδώ!

Παράδειγμα

Αυτό είναι ένα παράδειγμα ενός παραδείγματος!

Να επανέρχεστε σε αυτό το άρθρο, καθώς περιεχόμενο θα προστίθεται και θα αναθεωρείται!

Περί του παιχνιδιού ρόλων Risus

Το Risus (“ρίσους”: “γέλιο” στα λατινικά):

  • είναι 4σέλιδο σύστημα απλούστατων κανόνων,
  • προορίζεται για επιτραπέζιο παιχνίδι οποιωνδήποτε ρόλων σε οποιονδήποτε κόσμο,
  • προσομοιώνει με πλούτο και ευελιξία ποικίλες καταστάσεις παρά την απλότητα,
  • δημιουργήθηκε από τον S. John Ross,
  • πρωτοδημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο το 1993,
  • διατίθεται σε ψηφιακή μορφή δωρεάν στα αγγλικά (DriveThruRPG, και από εμάς ως PDF 0.8 ΜΒ), καθώς και σε άλλες γλώσσες (Risusiverse).

Παράδειγμα παιχνιδιού

Πριν παραθέσουμε τους κανόνες αναλυτικά, ένας καλός τρόπος εισαγωγής στο παιχνίδι ίσως να είναι με ένα παράδειγμα.

Παράδειγμα

Η Τούλα και ο Σάκης θα παίξουν ένα παιχνίδι Risus. Αποφάσισαν ότι η Τούλα θα είναι η Σεναριογράφος, και άρα ο Σάκης θα είναι Ηθοποιός. Επέλεξαν τον Κόσμο στον οποίο θα διαδραματιστεί το Σενάριο: “έναν Ψυχεδελικό Κόσμο μιας Απέραντης Ζούγκλας”.

Η Σεναριογράφος ζήτησε από τον Ηθοποιό να δημιουργήσει τον Ρόλο που θα υποδυθεί στην ψυχο-Ζούγκλα. Ο Σάκης επέλεξε τον Ρόλο ενός μαθητευόμενου θεραπευτή μιας φυλής. Η Σεναριογράφος διέθεσε ένα χαρτί για να συμπληρώσει ο Ηθοποιός το Προφίλ του Ρόλου του, επισημαίνοντας ότι “ο Ρόλος μπορεί να έχει μέχρι 3 Ιδιότητες κοινού Βαθμού 1, και καμία δεν μπορεί να είναι ξεχωριστού ή εξαιρετικού Βαθμού 2 και 3, αντίστοιχα”.

Έτσι, ο Ηθοποιός συμπλήρωσε:

  • Όνομα: “Κάτα, μαθητευόμενος θεραπευτής της Φυλής Σούρι”.
  • Εμφάνιση: “Καχεκτικός, αδύνατος” (ο Σάκης σκίτσαρε γρήγορα και τη μορφή του Κάτα).
  • Προσωπικότητα: “Δε δένεται με ανθρώπους, αλλά αναπτύσσει εμβριθείς δεσμούς με άρρωστα σώματα και ψυχές”.
  • Ιδιότητες: “Θεραπευτής (1), Τροφοσυλλέκτης (1), Μέντιουμ (1)”.
  • Εξοπλισμός: “Κυρίως σχετικός με τις Ιδιότητες, όπως μαντζούνια για θεραπείες, κοκάλινο μαχαίρι για συλλογή τροφής και βοτάνων, και μανιτάρια για επαφή με πνεύματα”.

Όσο ο Ηθοποιός ετοίμαζε τον Ρόλο του, η Σεναριογράφος δημιούργησε το Σενάριο:

  1. Την πλοκή, η οποία όπως συνήθως θα έχει αρχή (δόλωμα), μέση (κορύφωση), και τέλος (επίλυση).
  2. Τους παρα-Ρόλους, δηλαδή Ρόλους που θα υποδύεται η Σεναριογράφος και όχι ο Ηθοποιός.

Όταν ετοιμάστηκαν και οι δύο, η Σεναριογράφος άρχισε να αφηγείται και να ρωτάει τον Ηθοποιό πώς δρα ο Ρόλος. Έτσι, ο Ηθοποιός επέλεγε τη δράση του Ρόλου σύμφωνα με το Προφίλ του. Εν συνεχεία, η Σεναριογράφος προσάρμοζε επιτόπου την αφήγηση σύμφωνα με τις επιλογές του Ηθοποιού:

Σεναριογράφος: Ο Κάτα έχει βγει να μαζέψει βότανα για τον μέντορά του, και βρίσκεται περίπου 1 χλμ μακριά από το χωριό. Ξαφνικά, η γη σείεται, και ακούγονται φωνές από το χωριό. Τι κάνει ο Κάτα;
Ηθοποιός: Ξεκινά αμέσως να επιστρέφει στο χωριό, όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Σεναριογράφος: Καθώς κινείται γρήγορα στη Ζούγκλα, φτάνει στο γεφύρι που έχουν φτιάξει οι κάτοικοι για να περνούν το βαθύ ποτάμι, αλλά το γεφύρι έχει πέσει, μάλλον από τον σεισμό. Τώρα;
Ηθοποιός: Κινείται κατά μήκος της όχθης, για να βρει προσπελάσιμο σημείο.
Σεναριογράφος: Περίπου 20 μ κατάντη του ποταμιού, βρίσκει ένα μεγαλούτσικο δέντρο που μάλλον έπεσε από τον σεισμό και τώρα ενώνει τις δύο όχθες. Εντωμεταξύ, ακούει ακόμη φωνές από το χωριό…
Ηθοποιός: Θα περπατήσει πάνω του για να περάσει απέναντι!
Σεναριογράφος: Δεν είναι σίγουρο ότι μπορεί να το κάνει. Πρέπει να χρησιμοποιήσει, αν έχει, κάποια σχετική του Ιδιότητα, για να δούμε αν θα τα καταφέρει.
Ηθοποιός: Τροφοσυλλέκτης (1);
Σεναριογράφος: Ναι. Ο Βαθμός 1 δηλώνει ότι είναι ένας κοινός τροφοσυλλέκτης, και επίσης θα έλεγα ότι αυτή η Πρόκληση είναι κοινού Βαθμού 1. Αφού είναι ίδιου Βαθμού η Πρόκληση με την Ιδιότητα, ο Κάτα έχει 50% πιθανότητα να περάσει, και άρα πρέπει να φέρεις 3 και κάτω στο 6πλευρο ζάρι σε αυτής της Παθητικής Πρόκλησης τον πρώτο Γύρο.
Ηθοποιός: Έτυχα 5…
Σεναριογράφος: Ο Κάτα γλίστρησε, έπεσε, αλλά γραπώθηκε από τον κορμό. Τι θα κάνει;
Ηθοποιός: Προσπαθεί να σηκωθεί και να ξαναπροσπαθήσει!
Σεναριογράφος: Λόγω της αποτυχίας στον πρώτο Γύρο της Πρόκλησης, και της επακόλουθης κόπωσης, άγχους και απογοήτευσης, η επίδοσή του στον δεύτερο Γύρο Υποβαθμίζεται σε αυτήν ενός αμελητέου τροφοσυλλέκτη 0ου Βαθμού. Άρα, αφού η ικανότητα του Κάτα τώρα είναι έναν Βαθμό χαμηλότερα από τον Βαθμό της Πρόκλησης, πρέπει να ρίξεις από τη βάση που είναι το 3 1 = 2 και κάτω για να τα καταφέρει.
Ηθοποιός: ΆΣΣΟΣ!
Σεναριογράφος: Τα κατάφερε να σκαρφαλώσει και να περπατήσει ως την άλλη άκρη. Σηκώνοντας τα μάτια του μετά την επιτυχημένη ακροβασία, ο Κάτα αντικρίζει ανάμεσα από τις φυλλωσιές τις πρώτες καλύβες του χωριού.
Ηθοποιός: Τρέχει κατά εκεί!
Σεναριογράφος: Με το που φτάνει, ο δάσκαλός του, ο θεραπευτής του χωριού, του φωνάζει “Κάτα, έλα γρήγορα να βοηθήσεις να σταματήσουμε την αιμορραγία της Ραλαλί, που έπεσε η καλύβα πάνω στο πόδι της!”. Θα πάει ο Κάτα;
Ηθοποιός: Ναι, πηγαίνει να βοηθήσει!
Σεναριογράφος: Κάνει να πιάσει τα γιατρικά του από το σάκο που είχε μαζί του, αλλά συνειδητοποιεί ότι λείπουν. Μάλλον θα έπεσαν στο ποτάμι όταν έχασε την ισορροπία του και έπεσε. Τώρα;
Ηθοποιός: Προσπαθεί έτσι, με ό,τι υπάρχει τριγύρω!
Σεναριογράφος: Χωρίς τα γιατρικά και τα μαντζούνια του, θα λειτουργήσει ως αμελητέος Θεραπευτής (0), και όχι ως κοινός Θεραπευτής (1) που είναι.
Ηθοποιός: Θα κάνω τότε μια Συνεργασία με τον δάσκαλο, να τον βοηθήσω όσο μπορώ και αν χρειαστεί.
Σεναριογράφος: Άρα, σε αυτήν την Παθητική Πρόκληση, λειτουργείται οι δυο σας ως Ομάδα, με τον δάσκαλο να γίνεται αυτόματα Αρχηγός της, επειδή είναι υψηλότερου Βαθμού Θεραπευτής (2). Το χτύπημα της Ραλαλί είναι άσχημο, και άρα δεν είναι μια αμελητέα Παθητική Πρόκληση. Επομένως, ξεχωριστός Θεραπευτής (2) ο δάσκαλος απέναντι σε μια, θα έλεγα, ξεχωριστή Αιμορραγία (2), που σημαίνει ότι θέλετε 3 και κάτω στο ζάρι…
Ηθοποιός: Έτυχα 4 εκ μέρους του παρα-Ρόλου του δασκάλου, αλλά αν ρίξω 1 και εκ μέρους του δικού μου Ρόλου, τότε το 4 θα γίνει 3 επειδή θα τον βοήθησα. Όχι, έτυχα 2!
Σεναριογράφος: Αφού αποτύχατε ως Ομάδα στον Πρώτο Γύρο αυτής της Παθητικής Πρόκλησης, Υποβαθμίζεστε και οι δύο. Ο μέντορας γίνεται Θεραπευτής (1), και ο Κάτα δεν μπορεί πλέον να συμμετάσχει στην Πρόκληση, γιατί ήταν αμελητέου Βαθμού 0 που Υποβαθμίστηκε περαιτέρω. Ο Κάτα δεν θα μπορεί να επιχειρήσει να θεραπεύσει μέχρι αύριο που θα υπάρξει Επαναφορά της Ιδιότητας Θεραπευτή στον Βαθμό 0.
Ηθοποιός: Πόσο δύσκολο να είσαι αρχάριος σε μια έντονη κατάσταση…
Σεναριογράφος: Ο Κάτα μαθαίνει από αυτά, βοηθούν και οι Συνεργασίες. Επίσης, με την εμπειρία από τις περιπέτειες, ο Κάτα θα καταφέρει και την Αναβάθμιση και Απόκτηση Ιδιοτήτων. Τώρα, πίσω στο Σενάριο, ο μέντορας του Κάτα κατάφερε να σταθεροποιήσει τη Ραλαλί, και γενικά τα πράγματα ηρέμησαν μετά από λίγες ώρες. Το βράδυ, την ώρα που ο δάσκαλός του αρχίζει να του ψιθυρίζει ότι ένιωσε πνεύματα να δημιουργούν αυτόν τον σεισμό, εμφανίζεται ο αρχηγός της φυλής. Ο αρχηγός το άκουσε, και λέει δυνατά “εσείς οι μάγοι, όλα τα αποδίδετε σε πνεύματα”. Πώς αντιδράει ο Κάτα;
Ηθοποιός: Προσπαθεί να πείσει τον αρχηγό να του επιτρέψει αύριο να ερευνήσει την πιθανή ανάμιξη πνευμάτων.
Σεναριογράφος: Θα μπορούσε να προσπαθήσει, αλλά αυτή είναι μια Ενεργητική Πρόκληση επειδή είναι ενάντια σε έναν αντίπαλο (παρα-)Ρόλο, και άρα με Βαθμό Πρόκλησης ίσο με τον Βαθμό μιας σχετικής Ιδιότητας αυτού του αντίπαλου Ρόλου. Συνεπώς, ως ένας αμελητέος αναφορικά με το λέγειν άνθρωπος που προσπαθεί να πείσει, ο Κάτα λειτουργεί ως Χειραγωγός (0), κόντρα στον αρχηγό που είναι ξεχωριστός Ηγέτης (2). Αυτό σημαίνει ότι υστερεί κατά 2 Βαθμούς, και πρέπει να φέρεις από τη βάση του 3 2 = 1 στο ζάρι.
Ηθοποιός: Ε, θεωρώ ότι δεν θα προσπαθήσει να τον πείσει… Γιατί αν αποτύχει, θα απογοητευτεί τόσο, που δεν θα έχει διάθεση να πείσει ούτε τον εαυτό του για κάτι…
Σεναριογράφος: Ο αρχηγός, όμως, θα προσπαθήσει αυτός να πιέσει τον Κάτα να μείνει στο χωριό αύριο το πρωί, για να βοηθήσει στην αποκατάσταση των καλυβών. Αντίστροφα, λοιπόν, έχουμε από το Ηγέτης (2) Χειραγωγός (0) τον αρχηγό να υπερέχει κατά 2 Βαθμούς, και άρα πρέπει να φέρω εκ μέρους του αρχηγού 3 + 2 = 5 και κάτω για να καταφέρει τον Κάτα. Έτυχα 6 στον πρώτο Γύρο αυτής της Ενεργητικής Πρόκλησης, που σημαίνει ότι ο αρχηγός αποτυγχάνει ενάντια στον Κάτα, και άρα Υποβαθμίζεται και η ικανότητα του αρχηγού. Θα ξαναπροσπαθήσει στον δεύτερο Γύρο, αλλά τώρα θα λειτουργεί ως κοινός Ηγέτης (1) εξαιτίας του εκνευρισμού του από την ανυπακοή του Κάτα.
Ηθοποιός: Ο Κάτα όχι μόνο δεν υπακούει, αλλά κάνει και νόημα στον δάσκαλο να Συνεργαστούν για να πείσουνε μαζί τον αρχηγό.
Σεναριογράφος: Πολύ καλή αυτή η κίνηση Συνεργασίας! Ο δάσκαλος-θεραπευτής μπαίνει ξαφνικά στην κουβέντα, και αρχίζει να επιχειρηματολογεί υπέρ του Κάτα με την πιο σχετική του Ιδιότητα, ως κοινός Συμβουλάτορας (1). Ο μέντορας του Κάτα είναι ίδιου Βαθμού Συμβουλάτορας (1) με τον πλέον Ηγέτη (1), και άρα θέλει 3 και κάτω. Ως ανώτερου Βαθμού ομιλητής, ο μέντορας είναι Αρχηγός, ενώ ο Κάτα σιγοντάρει…
Ηθοποιός: Έτυχα 5 για τον μέντορα, και έτυχα 1 εκ μέρους της βοήθειας του Κάτα. Άρα, ο αριθμός της ζαριάς του μέντορα γίνεται 4, αλλά πάλι δεν αρκεί για επιτυχία…
Σεναριογράφος: Αυτή η αποτυχία τους σημαίνει ότι σε αυτήν την Ενεργητική Πρόκληση ένας από τους δύο Ρόλους θα δεχτεί Υποβάθμιση: είτε ο Κάτα που ως αμελητέου Βαθμού πρέπει να βγει εκτός διαμάχης, είτε ο μέντορας που θα Υποβαθμιστεί σε αμελητέο Συμβουλάτορα (0). Τι λες;
Ηθοποιός: Ο Κάτα τα παρατά και κάθεται κούκουδα αναψοκοκκινισμένος.
Σεναριογράφος: Ο δάσκαλός του τον ακουμπά στον ώμο σαν να του λέει “αναλαμβάνω εγώ”. Η διαμάχη συνεχίζεται, αφού ούτε ο αρχηγός και ούτε ο δάσκαλος κάνουν πίσω. Όντας ακόμα ίδιου Βαθμού σε αυτόν τον τρίτο Γύρο της διαμάχης, έχουν πάλι 50% πιθανότητα επιτυχίας ο καθένας. Με 3 και κάτω, θα κερδίσει τον Γύρο ο δάσκαλος. Ρίξε Σάκη!
Ηθοποιός: 2!
Σεναριογράφος: Ο δάσκαλος καθηλώνει προσωρινά τον αρχηγό υπενθυμίζοντάς του την ιστορία που λένε τα γερόντια για μια επιδρομή πνευμάτων μετά από σεισμό που έγινε πριν δυο γενιές. Ο αρχηγός θα ξαναπροσπαθήσει, αν και πλέον νιώθει Υποβαθμισμένος σε αμελητέο Ηγέτη (0). Τώρα για τον δάσκαλο, λοιπόν, θέλουμε 4 και κάτω στο ζάρι, για να κλείσει το θέμα μια και καλή! Σάκη;
Ηθοποιός: 5!
Σεναριογράφος: Μπορεί να φαινόταν αμελητέος Ηγέτης (0), αλλά ο αρχηγός χρησιμοποίησε το ύστατο μέσο μιας εξουσίας: απειλή χρήσης ωμής βίας εναντίον των δύο θεραπευτών. Αυτή η απειλή Υποβάθμισε την Ιδιότητα Συμβουλάτορα (1) του δασκάλου σε αμελητέου Βαθμού 0. Οι δύο άντρες ίδιου Βαθμού 0 πλέον, τα δίνουν όλα για όλα, όχι πλέον ως ρήτορες, αλλά ως απλοί άνθρωποι που υπερασπίζονται ο καθένας το δίκιο του: 3 και κάτω για να πείσει ο δάσκαλος, 4 και πάνω για να επιβληθεί ο αρχηγός!
Ηθοποιός: 2! Αφού είχε αρχίσει τις απειλές με κοφτερά όπλα ο αρχηγός, το ίδιο έκανε και ο δάσκαλος αλλά με την κοφτερή του γλώσσα, ενημερώνοντας τον αρχηγό ότι αν δεν πάει ο Κάτα να ερευνήσει για τα πνεύματα, τότε αύριο το πρωί δεν θα βρουν κανέναν θεραπευτή στο χωριό.
Σεναριογράφος: Ο αρχηγός, ξεφυσώντας από αγανάκτηση, λέει στον Κάτα ότι μπορεί να φύγει αύριο για να το ερευνήσει, “αλλά εσύ δάσκαλε θα μείνεις εδώ να βοηθήσεις!”.
Ηθοποιός: Τέλεια! Ο Κάτα ετοιμάζει τα πράγματά του για την αυριανή εξερεύνηση. Πηγαίνει και στο δάσος τριγύρω για να αναπληρώσει κάποιο από τον Εξοπλισμό που έχασε στο ποτάμι.
Σεναριογράφος: Όχι τόσο γρήγορα! Όλη αυτή η λογομαχία και η ψυχολογική ένταση φαίνεται να προσέλκυσε πνεύματα που παραφύλαγαν στη σκοτεινιά του δάσους γύρω από τη φωτιά! Ο αρχηγός παρακολουθεί άφωνος και άπραγος.
Ηθοποιός: Δεν θα χρειαζόταν να τον πείσουνε αν μας επισκέπτονταν οι ψυχές νωρίτερα! Τι κάνουν; Πόσες είναι;
Σεναριογράφος: Είναι καμιά 15αριά, και προσπαθούν να τραβήξουν τις δικές σας ψυχές στον Άλλο Κόσμο μέσα από την χαραμάδα που είχαν ανοίξει με τον σεισμό στην Υφή της Πραγματικότητας! Πρόκειται για μια Ενεργητική Πρόκληση, και θα παίξουμε τα πνεύματα ως μια Μάζωξη με σχετική Ιδιότητα Ψυχοπομπός (2). Βλέπεις τον δάσκαλό σου να σηκώνει το σκήπτρο του για να τα αντιμετωπίσει ως Μέντιουμ (2) που είναι.
Ηθοποιός: Πρέπει να καταφέρουμε όσους περισσότερους ξορκισμούς γίνεται, και άρα δεν θα συνεργαστούμε. Καθένας μας χωριστό ζάρι. Ως Μέντιουμ (1), ο Κάτα θέλει 2 και κάτω ενάντια στη Μάζα των Ψυχοπομπών (2). Παίζω πρώτος εγώ στον Πρώτο Γύρο, και έτυχα 2!
Σεναριογράφος: Υποβαθμίζονται σε Ψυχοπομπός (1). Και ο δάσκαλός σου πετυχαίνει με τον άσσο του στο 3 και κάτω που ήθελε! Άρα, η Μάζα των πνευμάτων Υποβαθμίζεται σε αμελητέος Ψυχοπομπός (0) μέσα σε έναν Γύρο. Δεν το ριψοκινδυνεύουν να ηττηθούν και να μείνουν φαντάσματα σε αυτόν τον Κόσμο, και έτσι σκορπούν στη σκοτεινιά του γύρω δάσους.
Ηθοποιός: Πω-πω, τι ήταν αυτό! Ελπίζω τώρα ο αρχηγός να πείστηκε και χωρίς τις απειλές του δασκάλου.
Σεναριογράφος: Ναι! Πριν να σβήσει το κερί του ο Κάτα για να ξεκουραστεί, δέχεται τη σιωπηλή επίσκεψη του μέντορά του, ο οποίος του δίνει έναν Ειδικό Εξοπλισμό για την αυριανή περιπέτεια: αποξηραμένο Μανιτάρι Ανατάκα. Τρώγοντας από αυτό το Μανιτάρι, ο Κάτα θα μπορεί να επιχειρεί επαφή με τα πνεύματα όχι απλά ως κοινό Μέντιουμ (1) που είναι, αλλά ως ξεχωριστό Μέντιουμ (2)!

Βασική δομή

Όπως κάθε παιχνίδι ρόλων, το Risus παίζεται ακολουθώντας κάποια βασικά βήματα, όπως:

  1. Ένα πρόσωπο από την παρέα γίνεται Σεναριογράφος.
  2. Τα υπόλοιπα πρόσωπα είναι Ηθοποιοί.
  3. Ο/Η Σεναριογράφος δημιουργεί έναν Κόσμο όπου θα εκτυλιχτούν τα Σενάρια.
  4. Κάθε Ηθοποιός δημιουργεί τον Ρόλο που θα υποδυθεί στον συγκεκριμένο Κόσμο.
  5. Ο/Η Σεναριογράφος δημιουργεί ένα Σενάριο κρυφά από τους/τις Ηθοποιούς:
    1. Την πλοκή, η οποία συνήθως έχει αρχή (δόλωμα), μέση (κορύφωση), και τέλος (επίλυση).
    2. Τους παρα-Ρόλους, δηλαδή Ρόλους που θα υποδύεται ο/η Σεναριογράφος και όχι οι Ηθοποιοί.
  6. Οι Ηθοποιοί πρωταγωνιστούν στο Σενάριο όπως ξεδιπλώνεται με τις επιλογές τους και με την αφήγηση του/της Σεναριογράφου.

Σημείωση

Μας συγχωρείτε που επινοήσαμε νέα ορολογία. Δεν αντέχαμε τον συνήθη σεξισμό της ελληνικής ορολογίας παιχνιδιών ρόλων, π.χ. “παίκτες” και όχι “παίκτριες”. Για αυτό, υιοθετήσαμε νέους όρους που είναι ίδιοι στο αρσενικό και θηλυκό γένος!

Μια αντιστοίχηση των παραπάνω όρων μας με τους αυθεντικούς είναι η εξής:

  • Σεναριογράφος ➜ Game Master.
  • Ηθοποιός ➜ Player.
  • Ρόλος ➜ Character.
  • Κόσμος ➜ Genre.
  • Σενάριο ➜ Adventure.

Ρόλοι (βάσει Ιδιοτήτων)

Για να δημιουργήσουμε έναν Ρόλο, χρειάζεται να συμπληρώσουμε τα εξής στο Προφίλ Ρόλου (κατεβάστε εδώ τη σπιτική μας εκδοχή σε PDF 0.1 MB):

  • όνομα (κείμενο),
  • εμφάνιση (κείμενο ή/και εικόνα),
  • προσωπικότητα (κείμενο),
  • Ιδιότητες (κείμενο και Βαθμοί),
  • Εξοπλισμός (κείμενο, ίσως και Βαθμοί).

Οι Ιδιότητες αποτελούν όχι μόνο την ποιοτική, αλλά και την ποσοτική βάση του Risus.

Ποιοτικά, μπορούν να πουν πολλά για το υπόβαθρο ή ιστορικό του, τις ικανότητες, δεξιότητες, την κοινωνική συμπεριφορά του, κτλ.

Ποσοτικά, απαντώνται σε 4 Βαθμούς, με σειρά αύξουσας ικανότητας:

  1. αμελητέου Βαθμού 0,
  2. κοινού Βαθμού 1,
  3. ξεχωριστού Βαθμού 2,
  4. εξαιρετικού Βαθμού 3.

Οποιαδήποτε Ιδιότητα δεν αναφέρεται στο Προφίλ ενός Ρόλου, θεωρούμε ότι είναι αμελητέου Βαθμού 0. Αυτός ο Βαθμός αντιπροσωπεύει αμελητέα ικανότητα, αλλά συνήθως επιτρέπει τη συμμετοχή ενός Ρόλου σε διάφορες καταστάσεις που θα προκύψουν.

Παράδειγμα

Ανάλογα με την ικανότητα, εκπαίδευση και εμπειρία, ένας/μία Οδηγός Αγώνων Ράλυ είναι διαφορετικού Βαθμού αναφορικά με τις επιδόσεις:

  • διπλώματος οδήγησης ➜ αμελητέος/α Οδηγός Αγώνων Ράλυ (0).
  • τοπικού επιπέδου ➜ κοινός/ή Οδηγός Αγώνων Ράλυ (1).
  • εθνικού επιπέδου ➜ ξεχωριστός/ή Οδηγός Αγώνων Ράλυ (2).
  • διεθνούς επιπέδου ➜ εξαιρετικός/ή Οδηγός Αγώνων Ράλυ (3).

Στη συχνή περίπτωση μιας σειράς Σεναρίων που θα προσομοιώσει ίσως και 10ετίες πραγματικού χρόνου, καλό είναι οι Ρόλοι να έχουν περιορισμένες δυνατότητες στην αρχή, ώστε να υπάρχει προοπτική εξέλιξης. Οι Ρόλοι μέσα από τις “περιπέτειες”, και στα διαλείμματα μεταξύ αυτών, θα μπορούν να βελτιώνουν τις Ιδιότητές τους, ή να αποκτούν νέες.

Έτσι, ο/η Σεναριογράφος μπορεί να περιορίσει τους/τις Ηθοποιούς να μπορούν να επιλέξουν μέχρι 3 αρχικά Ιδιότητες, με καμία να μην μπορεί να ξεπερνά τον κοινό Βαθμό 1 για έναν νέο τέτοιο Ρόλο.

Ο/η Ηθοποιός επιλέγει μια από τις Ιδιότητες με τον υψηλότερο Βαθμό ως Βασική Ιδιότητα ενός Ρόλου. Η Βασική Ιδιότητα εμφανίζεται πρώτη στη λίστα Ιδιοτήτων στο Προφίλ ενός Ρόλου.

Παράδειγμα

Προφίλ Ρόλου κάποιου νέου στον παραφυσικό Κόσμο μιας ατέλειωτης Ζούγκλας ψυχεδέλειας.

  • Όνομα: Κάτα, ο Δίμορφος.
  • Εμφάνιση: Από τους αρεστούς νέους της κοντόσωμης φυλής Γιάρα, αν και προορίζεται για άγαμος διάδοχος του μάγου-θεραπευτή της φυλής.
  • Προσωπικότητα: Ξέρει ότι θα τον ζητάνε όταν τον έχουν ανάγκη, αλλά μαθαίνει και να τους/τις αναγκάζει να τον ζητάνε. Δε δένεται με ανθρώπους, αλλά αναπτύσσει εμβριθείς δεσμούς με άρρωστα σώματα και ψυχές.
  • Ιδιότητες: Θεραπευτής (1), Τροφοσυλλέκτης (1), Μέντιουμ (1).
  • Εξοπλισμός: Κυρίως σχετικός με τις Ιδιότητες, όπως μαντζούνια για θεραπείες, κοκάλινο μαχαίρι για συλλογή τροφής και βοτάνων, και μανιτάρια για επαφή με πνεύματα.

Φυσικά, ο/η Σεναριογράφος, ανάλογα και με τον Κόσμο, μπορεί να επιτρέψει λιγότερους ή περισσότερους περιορισμούς αναφορικά με τις Ιδιότητες νέων Ρόλων.

Σημείωση

Στο αυθεντικό Risus, οι Ιδιότητες (“Clichés” στο πρωτότυπο) βαθμολογούνται ως αριθμός 6πλευρων ζαριών που πρέπει να ρίξετε και να αθροίσετε. Όσα περισσότερα τα ζάρια, και άρα υψηλότερος ο Βαθμός, τόσο πιο πιθανό είναι το άθροισμά τους να είναι μεγαλύτερο από τον δεδομένο Βαθμό δυσκολίας μιας κατάστασης προς αντιμετώπιση.

Αλλάξαμε αυτό το σύστημα βαθμολόγησης των Ιδιοτήτων γιατί βρήκαμε ότι μειώνει κατά πολύ τον ενθουσιασμό αν πρέπει να αθροίζουμε ζάρια αφού τα ρίξουμε, τη στιγμή που έχουμε… είχαμε αγωνία για το αποτέλεσμα. Θέλαμε ένα σύστημα που το ρίξιμο ενός ζαριού να καθορίζει απευθείας την έκβαση!

Εξοπλισμός Ρόλων

Ο Εξοπλισμός των Ρόλων είναι από τα στοιχεία του Προφίλ που παραλείψαμε να αναλύσουμε κατά την περιγραφή της δημιουργίας Ρόλων.

Σε μια απλή εκδοχή του Risus, οι Ρόλοι απλά εννοείται ότι είναι εφοδιασμένοι με κατάλληλο Εξοπλισμό που σχετίζεται με τις Ιδιότητές τους.

Και, αντίστροφα, οι Βαθμοί των Ιδιοτήτων στο Προφίλ βασίζονται σε κατάλληλο Εξοπλισμό που υποτίθεται ότι έχουν στη διάθεσή τους οι Ρόλοι.

Ως εκ τούτου, αν τέτοιος Εξοπλισμός δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί, π.χ. λόγω απώλειας ή βλάβης, οι Βαθμοί των αντίστοιχων Ιδιοτήτων μάλλον θα πρέπει να μειωθούν.

Παράδειγμα

Περιπτώσεις μείωσης του Βαθμού κάποιας Ιδιότητας εξαιτίας έλλειψης σχετικού Εξοπλισμού:

  • Χειρουργός (2) με εργαλεία σπιτιού ➜ Χειρουργός (1).
  • Χειρουργός (2) χωρίς εργαλεία ➜ Χειρουργός (0).
  • Θεραπευτής (1) χωρίς μαντζούνια ➜ Θεραπευτής (0).
  • Πολεμιστής (1) χωρίς όπλα ➜ Πολεμιστής (0).

Μπορεί να δοθεί κατά τις περιπέτειες η ευκαιρία στους Ρόλους να αποκτήσουν ή απλά να χρησιμοποιήσουν Ειδικό Εξοπλισμό. Ο Ειδικός Εξοπλισμός ενισχύει περισσότερο από τον κοινό Εξοπλισμό, συνήθως με έναν από τους ακόλουθους τρόπους:

  1. Αυξάνει τον Βαθμό κάποιας Ιδιότητας.
  2. Δίνει μια δεύτερη ευκαιρία σε περίπτωση αποτυχίας.
  3. Επιτρέπει τη χρήση της Ιδιότητας απέναντι σε ειδικές προκλήσεις.
  4. Εξασφαλίζει μεγαλύτερη σιγουριά στην έκβαση.
  5. Συνδυασμός ενίσχυσης με κάποιο τίμημα ή περιορισμό.

Παράδειγμα

Περιπτώσεις ενίσχυσης μέσω Ειδικών Εξοπλισμών που αντιστοιχούν στους πέντε τρόπους παραπάνω:

  1. Ιππέας (1) καβάλα σε Μονόκερω ➜ Ιππέας (2).
  2. “Το Λογισμικό ΑΩ είναι τόσο γρήγορο που προλαβαίνεις να ξαναπροσπαθήσεις να τους χακάρεις”.
  3. Πολεμιστής (1) ενάντια σε Βρικόλακες ➜ Πολεμιστής (0) με τα κοινά όπλα, αλλά Πολεμιστής (1) αν εξοπλιστεί με τις Ασημένιες Σφαίρες.
  4. “Μπορείς να πείσεις οποιοδήποτε ακροατήριο αν μες στο στόμα σου γυρνάν Ρητορικά Χαλίκια”.
  5. Η περίπτωση 4, αλλά “μετά τον ρητορικό σου λόγο, θα χάσεις τη φωνή σου μέχρι την επόμενη Πανσέληνο”.

Ιδιότητες εναντίον Προκλήσεων

Το πρώτο για το οποίο πρέπει να αναρωτηθούμε όταν ένας (παρα-)Ρόλος επιθυμεί να επιχειρήσει κάτι είναι το αν η επίτευξη του εγχειρήματος είναι βέβαιη. Αν είναι, παίζουμε απευθείας τη Σκηνή λεκτικά. Αν δεν είναι, πρέπει να ρίξουμε ζάρια που θα καθορίσουν την έκβαση.

Κατά τη διάρκεια ενός Σεναρίου, λοιπόν, οι Ιδιότητες ενός Ρόλου θα δοκιμαστούν ενάντια σε Προκλήσεις, δηλαδή δοκιμασίες των οποίων η επίτευξη δεν είναι βέβαιη.

Παράδειγμα

Περιπτώσεις παιξίματος Σκηνών απευθείας, ή με ζάρι ως Προκλήσεις:

  • Ρόλος που επιθυμεί να οδηγήσει αυτοκίνητο για να πάει για ψώνια ➜ απευθείας.
  • Ρόλος που επιθυμεί να οδηγήσει αυτοκίνητο για να ξεφύγει περιπολικό ➜ Πρόκληση.
  • Ρόλος με εμπειρία σε πολεμικές τέχνες που θέλει να ακινητοποιήσει παρα-Ρόλο γιαγιάς με αμελητέα σχετική Ιδιότητα ➜ απευθείας (γελιέστε!).
  • Ρόλος με εμπειρία σε πολεμικές τέχνες που θέλει να ακινητοποιήσει παρα-Ρόλο παρόμοιων ικανοτήτων ➜ Πρόκληση.

Ένας Ρόλος μπορεί είτε να στοχεύει στην επίτευξη μιας Πρόκλησης, είτε να είναι ο ίδιος στόχος μιας Πρόκλησης που προέρχεται από κάποιον αντίπαλο (παρα-)Ρόλο ή εξωτερικό παράγοντα.

Αντιστοίχως με τις Ιδιότητες, οι Προκλήσεις κατατάσσονται σε:

  1. αμελητέου Βαθμού 0,
  2. κοινού Βαθμού 1,
  3. ξεχωριστού Βαθμού 2,
  4. εξαιρετικού Βαθμού 3.

Για να δούμε πόσο και κάτω πρέπει να ρίξουμε στο 6πλευρο ζάρι, ο Βαθμός της Πρόκλησης συγκρίνεται με τον Βαθμό της Ιδιότητας που είναι πιο σχετική με την Πρόκληση:

  • Βαθμός Πρόκλησης = Βαθμός Ιδιότητας ➜ 50% πιθανότητα επιτυχίας ➜ είναι η βάση του 3 και κάτω στο ζάρι.
  • για κάθε Βαθμό Πρόκλησης > Βαθμό Ιδιότητας ➜ μειώνεται κατά τόσο η βάση του 3 και κάτω.
  • Πρόκληση > Ιδιότητα κατά 3 Βαθμούς ή περισσότερο ➜ 0 και κάτω στο ζάρι ➜ βέβαιη αποτυχία.
  • για κάθε Βαθμό Πρόκλησης < Βαθμό Ιδιότητας ➜ αυξάνεται κατά τόσο η βάση του 3 και κάτω.
  • Πρόκληση < Ιδιότητα κατά 3 Βαθμούς ή περισσότερο ➜ 6 και κάτω στο ζάρι ➜ βέβαιη επιτυχία.

Παθητικές και Ενεργητικές Προκλήσεις

Η προέλευση του Βαθμού μιας Πρόκλησης εξαρτάται από το αν η Πρόκληση είναι:

  • Παθητική (δεν εμπλέκει άλλους Ρόλους). Ο Βαθμός Πρόκλησης ορίζεται συνήθως από τον/την Σεναριογράφο.
  • Ενεργητική (αφορά ή στοχεύει άμεσα έναν αντίπαλο Ρόλο ή παρα-Ρόλο). Ο Βαθμός Πρόκλησης είναι ίσος με τον Βαθμό που έχει ο αντίπαλος (πάρα-)Ρόλος στην πιο σχετική Ιδιότητα.

Αν δεν υπάρχει σχετική Ιδιότητα, ο Ρόλος θεωρείται ότι είναι αμελητέου Βαθμού 0 σε κάποια σχετική Ιδιότητα που βέβαια δεν διαθέτει στο Προφίλ του.

Παράδειγμα

Περιπτώσεις Ενεργητικών και Παθητικών Προκλήσεων, με τους Βαθμούς Ιδιοτήτων και Προκλήσεων:

  • Ρόλος θέλει να παραβιάσει πόρτα κλειδωμένη με κοινή κλειδαριά ➜ Παθητική Πρόκληση ➜ πιο σχετική Ιδιότητα Ρόλου “Πλανόβιος (1)” ➜ ενάντια σε κοινή κλειδαριά, και άρα σε Κλειδαριά (1).
  • Ρόλος θέλει να παραβιάσει πόρτα κλειδωμένη με κλειδαριά ασφαλείας ➜ Παθητική Πρόκληση ➜ πιο σχετική Ιδιότητα Ρόλου “Πλανόβιος (1)” ➜ ενάντια σε κλειδαριά ασφαλείας, και άρα Κλειδαριά (2).
  • Ρόλος προσπαθεί να σωθεί από κατολίσθηση βράχου ➜ Παθητική Πρόκληση ➜ πιο σχετική Ιδιότητα Ρόλου “Τζουντόκα (2)” ➜ ενάντια σε σπάνια και ξαφνική απειλή, και άρα ενάντια σε Βράχο (2).
  • Ρόλος θέλει να ακινητοποιήσει τον παρα-Ρόλο ενός πορτιέρη ➜ Ενεργητική Πρόκληση ➜ πιο σχετική Ιδιότητα Ρόλου “Τζουντόκα (2)” ➜ ενάντια στον παρα-Ρόλο με πιο σχετική Ιδιότητα “Μπράβος (1)”.
  • Γιαγιά θέλει να ξεφύγει από τον πορτιέρη ➜ Ενεργητική Πρόκληση ➜ πιο σχετική Ιδιότητα “Τζουντόκα (0)” ➜ ενάντια στον Ρόλο “Μπράβος (1)”.

Εκβάσεις Παθητικών Προκλήσεων

Μια Παθητική Πρόκληση παίζεται σε Γύρους.

Πριν τον πρώτο Γύρο μιας Παθητικής Πρόκλησης, συγκρίνετε τον Βαθμό της διαθέσιμης και σχετικής Ιδιότητας του (παρα-)Ρόλου με τον Βαθμό της Πρόκλησης, για να προσαρμόσετε το Όριο της ζαριάς επιτυχίας, όπως περιγράψαμε στις Ιδιότητες εναντίον Προκλήσεων.

Αν περισσότεροι από ένας (παρα-)Ρόλοι επιχειρούν ατομικά την ίδια Πρόκληση, οι Ηθοποιοί (αν πρόκειται για Ρόλους) ή ο/η Σεναριογράφος (αν πρόκειται για παρα-Ρόλους) πρέπει να επιλέξουν τη σειρά παιξίματος που θα εφαρμοστεί σε όλους τους Γύρους.

Έπειτα, με τη σειρά για κάθε Ρόλο ακολουθούνται τα εξής βήματα σε κάθε Γύρο:

  1. Ρίξτε ένα 6πλευρο ζάρι:
    • Αν το αποτέλεσμα είναι ίσο ή μικρότερο του Ορίου, ο Ρόλος πετυχαίνει, και η Πρόκληση αντιμετωπίστηκε ολοκληρωτικά.
    • Αν το αποτέλεσμα είναι μεγαλύτερο, ο Ρόλος αποτυγχάνει σε αυτόν τον Γύρο.
  2. Ελέγξτε την Ιδιότητα του Ρόλου που μόλις απέτυχε:
    • Αν είναι ήδη αμελητέα (0ου Βαθμού), ο Ρόλος αποτυγχάνει όχι μόνο στον Γύρο, αλλά και παντελώς στην Πρόκληση.
    • Αν είναι κοινή, ξεχωριστή ή εξαιρετική (Βαθμού 1, 2 ή 3), συνεχίστε στο επόμενο βήμα.
  3. Μειώστε κατά 1 τον Βαθμό της Ιδιότητας (αυτό σημαίνει ότι και το Όριο της ζαριάς θα μειωθεί κατά 1):
    • Αν ο Ρόλος επιθυμεί να ξαναπροσπαθήσει, και ο/η Σεναριογράφος το επιτρέπει, επιστρέψτε στο βήμα 1.
    • Αν ο Ρόλος επιθυμεί να διακόψει και ο/η Σεναριογράφος θεωρεί ότι η διακοπή είναι εφικτή, ή ο/η Σεναριογράφος θεωρεί ότι δεν γίνεται να ξαναπροσπαθήσει ο Ρόλος ακόμη και αν το θέλει, τότε η Πρόκληση διακόπτεται χωρίς να έχει επιτευχθεί.

Παράδειγμα

Μπορείτε να βρείτε Παθητικές Προκλήσεις στο Παράδειγμα Παιχνιδιού!

Σημείωση

Στο αυθεντικό Risus, οι Σεναριογράφοι βαθμολογούν από άθροισμα 5 μέχρι 30 μια Παθητική Ιδιότητα (“target number” στο πρωτότυπο).

Αφού ο Βαθμός μιας Ιδιότητας είναι ο αριθμός των 6πλευρων ζαριών που πρέπει να αθροίσουμε για έναν Ρόλο (από 1 έως 6 ζάρια), το άθροισμα 5 είναι δεδομένο για έναν Ρόλο με Ιδιότητα (5), αλλά το άθροισμα 30 είναι απίθανο για έναν Ρόλο με Βαθμό Ιδιότητας μέχρι και 4 ζάρια.

Μια άλλη διαφορά με το σπιτικό μας Risus, είναι ότι οι Ρόλοι στο πρωτότυπο δεν Υποβαθμίζονται όταν αποτύχουν σε ένα Γύρο, μήτε έχουν το δικαίωμα να ξαναπροσπαθήσουν στον επόμενο Γύρο μιας Παθητικής Πρόκλησης. Είτε πλήρης επιτυχία, είτε πλήρης αποτυχία!

Εκβάσεις Ενεργητικών Προκλήσεων

Οι Ενεργητικές Προκλήσεις έχουν παρόμοια δομή στους Γύρους τους με τις Παθητικές Προκλήσεις.

Σε αντίθεση, βέβαια, με τις Παθητικές που ο Βαθμός τους μένει σταθερός, ο Βαθμός των Ενεργητικών Προκλήσεων μπορεί να μειωθεί. Αυτό συμβαίνει γιατί και ο αντίπαλος (παρα-)Ρόλος μπορεί να ηττηθεί σε έναν Γύρο.

Πριν τον πρώτο Γύρο μιας Ενεργητικής Πρόκλησης, ξεκαθαρίστε ποιοι (παρα-)Ρόλοι θα ανήκουν στην πλευρά Ενδιαφέροντος, και ποιος είναι ο αντίπαλος (παρα-)Ρόλος του κάθε Ρόλου της πλευράς Ενδιαφέροντος. Μετά, συγκρίνετε τον Βαθμό της διαθέσιμης και σχετικής Ιδιότητας των Ρόλων στην πλευρά Ενδιαφέροντος με τον Βαθμό της Ιδιότητας του αντίπαλου Ρόλου-στόχου τους, για να προσαρμόσετε το Όριο της ζαριάς επιτυχίας, όπως περιγράψαμε στις Ιδιότητες εναντίον Προκλήσεων.

Αν περισσότεροι από ένας (παρα-)Ρόλοι επιχειρούν ατομικά την ίδια Πρόκληση, οι Ηθοποιοί (αν πρόκειται για Ρόλους) ή ο/η Σεναριογράφος (αν πρόκειται για παρα-Ρόλους) πρέπει να επιλέξουν τη σειρά παιξίματος που θα εφαρμοστεί σε όλους τους Γύρους.

Έπειτα, με τη σειρά για κάθε Ρόλο από την πλευρά Ενδιαφέροντος ακολουθούνται τα εξής βήματα σε κάθε Γύρο:

  1. Ρίξτε ένα 6πλευρο ζάρι:
    • Αν το αποτέλεσμα είναι ίσο ή μικρότερο του Ορίου, ο Ρόλος Ενδιαφέροντος νικάει τον αντίπαλο (παρα-)Ρόλο σε αυτόν τον Γύρο.
    • Αν το αποτέλεσμα είναι μεγαλύτερο, ο Ρόλος Ενδιαφέροντος χάνει από τον αντίπαλο (παρα-)Ρόλο σε αυτόν τον Γύρο.
  2. Ελέγξτε την Ιδιότητα του Ρόλου που μόλις απέτυχε, είτε είναι αυτός του Ενδιαφέροντος είτε ο αντίπαλος:
    • Αν είναι ήδη αμελητέα (0ου Βαθμού), ο Ρόλος όχι μόνο αποτυγχάνει στον Γύρο, αλλά παντελώς στην Πρόκληση.
    • Αν είναι κοινή, ξεχωριστή ή εξαιρετική (Βαθμού 1, 2 ή 3), συνεχίστε στο επόμενο βήμα.
  3. Μειώστε κατά 1 τον Βαθμό της Ιδιότητας του ηττημένου Ρόλου (αυτό σημαίνει ότι και το Όριο της ζαριάς θα μειωθεί ή θα αυξηθεί κατά 1, ανάλογα με το αν ο ηττημένος Ρόλος είναι του Ενδιαφέροντος ή είναι ο αντίπαλος, αντίστοιχα):
    • Αν οι δυο πλευρές επιθυμούν να συνεχίσουν, και ο/η Σεναριογράφος το επιτρέπει, επιστρέψτε στο βήμα 1.
    • Αν έστω μια από τις δυο πλευρές επιθυμεί να διακόψει και ο/η Σεναριογράφος θεωρεί ότι η διακοπή είναι εφικτή, ή ο/η Σεναριογράφος θεωρεί ότι δε γίνεται να ξαναπροσπαθήσει ακόμη και αν το θέλει, τότε η Πρόκληση σταματά παντελώς.

Οι Ηθοποιοί συνήθως επιλέγουν την τύχη των ηττημένων αντιπάλων, αλλά και οι Σεναριογράφοι μπορούν να έχουν λόγο.

Παράδειγμα

Μπορείτε να βρείτε Ενεργητικές Προκλήσεις στο Παράδειγμα Παιχνιδιού!

Σημείωση

Στο αυθεντικό Risus, οι Ηθοποιοί παίζουν κυκλικά τους Ρόλους τους σε μια Ενεργητική Πρόκληση (“combat” στο πρωτότυπο). Στο σπιτικό μας Risus, αφήσαμε την επιλογή της σειράς στους/στις Ηθοποιούς και Σεναριογράφους, γιατί ενθαρρύνει την στρατηγική σκέψη.

Το αυθεντικό Risus, βέβαια, δίνει την ελευθερία στους Ρόλους να χρησιμοποιήσουν άλλη Ιδιότητα σε κάθε Γύρο. Στην δική μας εκδοχή, μόνο η ίδια Ιδιότητα επιτρέπεται, προσομοιώνοντας την αδυναμία αλλαγής προσοχής και εξοπλισμού υπό την πίεση της Πρόκλησης.

Τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό, και οι δυο πλευρές μιας Ενεργητικής Πρόκλησης ρίχνουν τα ζάρια που επιτρέπουν οι Ιδιότητές τους, με το μεγαλύτερο άθροισμα να κερδίζει τον Γύρο στο αυθεντικό Risus. Στη σπιτική μας εκδοχή, προτιμήσαμε μια ζαριά που συνήθως τη ρίχνουν οι Ηθοποιοί για τους Ρόλους τους στην πλευρά Ενδιαφέροντος, αποτραβώντας έτσι διακριτικά την “συμβολή” του/της Σεναριογράφου στα “δρώμενα”.

Υποβάθμιση και Επαναφορά Ιδιοτήτων

Είδαμε ότι η πιο σχετική ως προς μια Πρόκληση Ιδιότητα Υποβαθμίζεται όταν ο Ρόλος αποτυγχάνει στη ζαριά ενός Γύρου.

Αυτή η Υποβάθμιση μπορεί να αναπαριστά διάφορα πράγματα, ανάλογα με τη φύση της Πρόκλησης και το παιχνίδι του/της Σεναριογράφου: τραυματισμό, απώλεια συγκέντρωσης, νεύρα, πεσμένο ηθικό ή οποιονδήποτε άλλο λόγο για τον οποίο η ικανότητα του ρόλου να ανταπεξέλθει στην Πρόκληση είναι μειωμένη.

Βγαίνοντας από μια Πρόκληση, οι νικητές, ηττημένοι και παραιτηθέντες Ρόλοι με Υποβαθμισμένες Ιδιότητες δεν απολαμβάνουν κάποια αυτόματη Επαναφορά στους Βαθμούς των Ιδιοτήτων τους.

Οι Υποβαθμισμένες Ιδιότητες επανέρχονται σταδιακά, με το πώς και πότε της Επαναφοράς τους να ορίζεται από τον/την Σεναριογράφο.

Ένας Ρόλος, που απέτυχε παντελώς σε μια Πρόκληση επειδή η σχετική του Ιδιότητα ήταν αμελητέου Βαθμού 0, και Υποβαθμίστηκε μετά από μια τελειωτική ζαριά αποτυχίας (πρώτη περίπτωση στο βήμα 2 των Παθητικών, και βήμα 2 των Ενεργητικών Προκλήσεων), δεν μπορεί να επιστρατεύσει αυτήν την Ιδιότητα μέχρι ο/η Σεναριογράφος να επιτρέψει την Επαναφορά της Ιδιότητας σε τουλάχιστον αμελητέου Βαθμού 0.

Αναβάθμιση και Απόκτηση Ιδιοτήτων

Ένας Ρόλος μέσα από τις περιπέτειές του, ακόμη και στα διαλείμματα μεταξύ αυτών, μπορεί να βελτιώσει τις Ιδιότητες που χρησιμοποιεί. Ο/η Σεναριογράφος μπορεί, λοιπόν, να επιτρέψει την Αναβάθμιση κάποιας Ιδιότητας κατά έναν Βαθμό, με ανώτερο Βαθμό τον εξαιρετικό (3).

Παρομοίως, υπάρχει και η δυνατότητα Απόκτησης νέων Ιδιοτήτων, όταν ένας Ρόλος διευρύνει τους ορίζοντές του, αποφασίσει να μάθει και άλλη “τέχνη”, έχει χρησιμοποιήσει αρκετά συχνά μια αμελητέα Ιδιότητα σε Προκλήσεις, κτλ. Αφού όλες οι Ιδιότητες που δεν αναφέρονται στο Προφίλ θεωρούνται αμελητέου Βαθμού 0, ο Ρόλος καταφέρνει την Απόκτηση κοινού Βαθμού 1 σε μια τέτοια Ιδιότητα.

Συνεργασίες στις Προκλήσεις

Μπορείτε να προσομοιώσετε στο παιχνίδι την Ομαδική δράση (παρα-)Ρόλων με τις λεγόμενες Συνεργασίες.

Σε μια Συνεργασία, όσοι από τους Ρόλους θέλουν, μπορούν να λειτουργήσουν ως Ομάδα εναντίον μιας Παθητικής ή Ενεργητικής Πρόκλησης, αντί να λειτουργήσουν ατομικά.

Μια πλευρά αντιμέτωπη με Πρόκληση μπορεί να αποτελείται και από Ομάδες και από ατομικούς Ρόλους, σε όποια επιθυμητή αναλογία.

Ο Ρόλος με τον υψηλότερο Βαθμό, στη σχετική με την Πρόκληση Ιδιότητα, γίνεται ο Αρχηγός της Ομάδας. Αν περισσότεροι από ένας Ρόλοι έχουν τον υψηλότερο Βαθμό, ο Αρχηγός επιλέγεται ελεύθερα μεταξύ αυτών με τον υψηλότερο Βαθμό.

Η Ομάδα δικαιούται να ρίξει μια ζαριά κάθε Γύρο (αντί να επωφεληθούν από πολλές, ατομικές ζαριές, ως συνήθως).

Το Όριο της ζαριάς επιτυχίας υπολογίζεται με βάση τον Βαθμό του Αρχηγού.

Με μια επιτυχημένη ζαριά του Αρχηγού:

  • σε μία Παθητική Πρόκληση, πετυχαίνουν και τα υπόλοιπα μέλη της Ομάδας αυτόματα. Αυτό αναπαριστά τη βοήθεια που τους παρέχει ο ικανότερος Αρχηγός.
  • σε μία Ενεργητική Πρόκληση, η αντίπαλη πλευρά πρέπει να Υποβαθμιστεί κατά έναν Βαθμό (αν είναι και αυτή Ομάδα, ένα από τα μέλη της).

Με μια αποτυχημένη ζαριά του Αρχηγού, στον Γύρο μιας Παθητικής ή Ενεργητικής Πρόκλησης, κρατείστε τον αριθμό της ζαριάς. Καθένα από τα υπόλοιπα μέλη της Ομάδας μπορεί να ρίξει ένα ζάρι, και αν τύχει 1, τότε ο αριθμός που έτυχε ο Αρχηγός μειώνεται κατά 1. Αυτό αναπαριστά τη βοήθεια που δέχεται ο Αρχηγός από τα υπόλοιπα μέλη.

Αν και η αντίπαλη πλευρά είναι οργανωμένη ως Ομάδα, τότε και τα δικά της μέλη μπορούν να ρίξουν από μια ζαριά το καθένα, ώστε να αυξήσουν τον αριθμό κατά 1 για κάθε άσσο που θα φέρουν. Αυτό πάλι αναπαριστά τη βοήθεια που δέχεται ο Αρχηγός της αντίπαλης Ομάδας από τα υπόλοιπα μέλη της.

Αν ακόμη και μετά τη βοήθεια των άλλων μελών, και την βοήθεια στον αντίπαλο Αρχηγό από τα μέλη της αντίπαλης Ομάδας, ο αριθμός της ζαριάς του Αρχηγού Ενδιαφέροντος δεν μειώθηκε αρκετά ώστε να γίνει τουλάχιστον ίσος με το Όριο επιτυχίας:

  • σε μία Παθητική Πρόκληση, σημαίνει ότι όλα τα μέλη της Ομάδας δέχονται Υποβάθμιση στη σχετική Ιδιότητα.
  • σε μία Ενεργητική Πρόκληση, σημαίνει ότι πρέπει να επιλεχθεί ένα μέλος της Ομάδας του οποίου ο Βαθμός πρέπει να Υποβαθμιστεί κατά 1.

Όταν ένα μέλος Υποβαθμιστεί κάτω από τον αμελητέο Βαθμό 0, τότε δε μπορεί να συμμετέχει πλέον στην Ομάδα, και ούτε φυσικά και στην Πρόκληση.

Μια Ομάδα διαλύεται αν δεν έχει τουλάχιστον δύο μέλη τα οποία μπορούν και θέλουν να συνεργαστούν εναντίον μιας Πρόκλησης.

Μια Ομάδα μπορεί να σχηματιστεί και να διαλυθεί αυτόματα, αλλά ο/η Σεναριογράφος μπορεί να θέσει περιορισμούς σε αυτό, ανάλογα με τις συνθήκες, κτλ.

Παράδειγμα

Τρεις παρα-Ρόλοι καλικαντζάρων αποφασίζουν να ορμήξουν ως Ομάδα σε έναν Ρόλο βαρβάρου, αφού τον έχουν παραπλανήσει και απομονώσει από την συντροφιά του:

Σεναριογράφος: Ας πούμε ότι η πλευρά Ενδιαφέροντος είναι οι καλικάντζαροι Πολεμιστές (0, 1, 2). Ορμάνε ως Ομάδα με Αρχηγό αναγκαστικά τον ικανότερο Πολεμιστή (2), ενάντια στον Βάρβαρο (2), και άρα θέλουν 3 και κάτω. Έτυχα 5… Οι άλλοι δύο βοηθούν τον Αρχηγό. Αν ρίξω 2 ζαριές, και αν και στις δύο τύχω 1, τότε ο αριθμός 5 που έτυχα θα μειωθεί κατά 2, 5 2 = 3, και ο Αρχηγός θα καταφέρει να σε πλήξει. Έτυχα 1 και 3, κατεβάζοντας τον αριθμό του Αρχηγού μόνο στο 4, που δε φτάνει, άρα τους χτυπάς εσύ επιτυχώς.
Ηθοποιός 1: Ναι! Ποιος από την Ομάδα τους θα δεχτεί Υποβάθμιση;
Σεναριογράφος: Ο Πολεμιστής (1), που τώρα γίνεται Πολεμιστής (0).
Ηθοποιός 1: Ελπίζω να ψάξουν να βρουν τον βάρβαρό μου οι άλλοι, πριν καταλήξει σε αυτήν την απόμερη σπηλιά, αν και νιώθει στο στοιχείο του, και πωρώθηκε και μετά το επιτυχές χτύπημα!
Σεναριογράφος: Ο αρχι-καλικάντζαρος τους φωνάζει να ξαναπροσπαθήσουν ως Ομάδα. Έτυχα 2, και άρα σε χτυπάει με το σπαθάκι του…
Ηθοποιός 1: Ωχ, άρα γίνεται Βάρβαρος (1).
Σεναριογράφος: Με την οξεία του ακοή, και τις αισθήσεις του σε έπαρση λόγω της απειλής, ο βάρβαρος ακούει τον φίλο του να τον φωνάζει!
Ηθοποιός 1: Προσπαθεί να διακόψει την ορμή των καλικαντζάρων, και να απεμπλακεί για να πάει να βρει τον φίλο του προς την έξοδο της σπηλιάς. Μπορεί;
Σεναριογράφος: Μπορεί, μιας και δεν είναι σε χάλια κατάσταση, και οι καλικάντζαροι είναι μικρόσωμοι.
Ηθοποιός 1: Ο Ρόλος μου τρέχει φωνάζοντας τον φίλο του.
Σεναριογράφος: Στην επόμενη στροφή πέφτουν ο ένας πάνω στον άλλον.
Ηθοποιός 2: Του λέει ο κληρικός μου “πού είσαι, μα το θεό;”.
Ηθοποιός 1: “Με παραπλάνησαν τρεις καλικάντζαροι, πρέπει να έρχονται!”.
Ηθοποιός 2: “Πάμε, τέκνον μου, να συμμορφώσουμε τους άπιστους!”. Θα λειτουργήσουμε και εμείς ως Ομάδα, με Αρχηγό τον δικό μου Ρόλο ως Κληρικός (2), αφού είναι υψηλότερου Βαθμού από τον τώρα τραυματισμένο Βάρβαρο (1).
Σεναριογράφος: Στο επόμενο άνοιγμα ανταμώνετε με τους καλικαντζάρους. Θα λειτουργήσουν και αυτοί ως Ομάδα πάλι, με Αρχηγό τον Πολεμιστή (2), επειδή ο ένας τους είναι και αυτός πληγωμένος Πολεμιστής (0) πια. Ας πούμε ότι εσείς είστε η πλευρά Ενδιαφέροντος σε αυτήν την Ενεργητική Πρόκληση. Συγκρίνοντας τους Βαθμούς των δύο Αρχηγών, πρέπει να φέρει 3 και κάτω ο Κληρικός (2) στον πρώτο Γύρο.
Ηθοποιός 2: Έτυχα 5…
Σεναριογράφος: Ακόμη και με τη βοήθεια του βάρβαρου, αν τύχαινε 1, ο αριθμός της ζαριάς σου θα κατέβαινε στο 4, και άρα αποτυχία ούτως ή άλλως… Ποιος από τους δύο θα δεχθεί Υποβάθμιση;
Ηθοποιός 1: Ο δικός μου, ο βάρβαρος, και ας γίνει πλέον Βάρβαρος (0), μπορεί ακόμη να βοηθήσει.
Ηθοποιός 2: Εντάξει, ξαναπροσπαθούμε!
Σεναριογράφος: Πάλι 3 και κάτω άρα στον δεύτερο αυτό Γύρο.
Ηθοποιός 2: Έτυχα 4 να πάρει…
Ηθοποιός 1: Άσσος! Αν και αμελητέου Βαθμού πλέον ο τραυματισμένος Βάρβαρος (0), βοηθάει τον κληρικό παραπλανώντας τους καλικαντζάρους με μια προσποίηση…
Σεναριογράφος: Και οι βοηθοί του αρχι-καλικάντζαρου θα επιχειρήσουν να τον βοηθήσουν: αρκεί ένας άσσος από τουλάχιστον έναν από τους δύο. Έτυχα 1 και 5, και άρα όντως ο ένας βοηθός καταφέρνει να αυξήσει ξανά τον αριθμό στο 4, προς όφελος του δικού του Αρχηγού. Δέχεται μια σπαθιά και ο κληρικός!
Ηθοποιός 2: Υποβαθμίζεται και ο δικός μου ρόλος, σε Κληρικό (1).
Σεναριογράφος: Συνεχίζετε στον τρίτο Γύρο;
Ηθοποιός 1: Ναι! Τώρα θέλουμε 2 και κάτω γιατί ο Αρχηγός μας υστερεί κατά 1 Βαθμό πλέον.
Ηθοποιός 1: Έτυχα 2!
Σεναριογράφος: Δέχεται το χτύπημα και άρα την Υποβάθμιση ο άπειρος Πολεμιστής (0), όχι εκείνος που ήταν Πολεμιστής (1) και μετά έγινε Πολεμιστής (0) επειδή πληγώθηκε νωρίτερα. Βλέποντας τον άπειρο καλικάντζαρο να πέφτει κάτω αναίσθητος, ο Αρχηγός φωνάζει και τα παρατάνε οι δυο τους τρέχοντας. Μήπως θα τους κυνηγήσουν οι Ρόλοι σας;
Ηθοποιός 2: Όχι, θα έλεγα. Καλό θα ήταν να περιθάλψει ο κληρικός μου τον τραυματισμένο βάρβαρο.
Σεναριογράφος: Υποθέτω ότι θα προσπαθήσεις ως Θεραπευτής (1) σε αυτήν την Παθητική Πρόκληση ξεχωριστού Βαθμού 2;
Ηθοποιός 2: Ναι, αλλά θα ήθελα τη βοήθεια του βάρβαρου, μην πάει κάτι στράφι. Δεν είναι και αμελητέες οι πληγές του…
Ηθοποιός 1: Εντάξει, αν και δεν έχει σχετική Ιδιότητα. Επομένως, θα βοηθήσει αν χρειαστεί ως, π.χ., Βοηθός Θεραπευτή (0).
Σεναριογράφος: Άρα, Αρχηγός σε αυτήν την Παθητική Πρόκληση είναι ο κληρικός, και θέλει 2 και κάτω αφού υστερεί κατά 1 Βαθμό.
Ηθοποιός 2: Έτυχα 3. Του φωνάζω “βοήθα με, σφίξε εδώ στο πόδι σου!”.
Ηθοποιός 1: Έτυχα 2, και άρα δεν μπορεί να βοηθήσει ο βάρβαρος.
Σεναριογράφος: Αποτύχανε ως Ομάδα σε αυτόν τον πρώτο Γύρο, και άρα και οι δύο Υποβαθμίζονται κατά 1 Βαθμό στη σχετική τους Ιδιότητα.
Ηθοποιός 1: Άρα ο βάρβαρος βγαίνει εκτός;
Σεναριογράφος: Ναι, θα είναι ανίκανος να βοηθήσει τουλάχιστον για τώρα σε οτιδήποτε έχει σχέση με αίματα και πληγές. Φαίνεται σοκαρισμένος, και το αίμα που έχει χάσει δεν τον βοηθάει.
Ηθοποιός 2: “Μη λιποθυμήσεις τέκνον μου, τι άγριος είσαι, με λίγο αίμα..;”. Θα ξαναπροσπαθήσει μόνος ως Θεραπευτής (0) πλέον, με 1 και κάτω, θα το ρισκάρω.
Σεναριογράφος: Ακούγονται βήματα, και μια χαμηλή φωνή…
Ηθοποιός 3: “Άσε παπά να προσπαθήσει μια πραγματική θεραπεύτρια, της παλιάς θρησκείας”.
Σεναριογράφος: Επιτέλους η γριά-μάγισσα της συντροφιάς σάς βρήκε…
Ηθοποιός 2: Ναι, ναι, “καλώς την άπιστη, κι ας άργησε..!”.

Σημείωση

Οι αντίστοιχες “Character Squads” του πρωτότυπου Risus, έχουν παρόμοια λειτουργία με τις δικές μας Ομάδες. Αντίστοιχα με ους δικούς μας κανόνες που τα υπόλοιπα μέλη της Ομάδας συνεισφέρουν μόνο αν τύχουν 1, έτσι και στους αυθεντικούς κανόνες συνεισφέρουν στο άθροισμα μόνο όσα ζάρια των υπόλοιπων μελών τύχουν 6.

Στους αυθεντικούς κανόνες, όταν η Ομάδα αποτύχει στον Γύρο μιας Ενεργητικής Πρόκλησης, ο/η Σεναριογράφος διαλέγει ποιο μέλος δέχεται την Υποβάθμιση. Κάποιο μέλος μπορεί να προθυμοποιηθεί να δεχτεί την Υποβάθμιση, και τότε ο Αρχηγός θα έχει διπλή ζαριά στον επόμενο Γύρο εξαιτίας της ηρωικής αυτοθυσίας αυτού του Ρόλου-εθελοντή.

Το αυθεντικό Risus έχει και συγκεκριμένους κανόνες για την τύχη των νικητών και ηττημένων μιας Ομάδας, για τα μέλη που αποχωρούν, και για την περίπτωση απώλειας του Αρχηγού.

Χάριν απλότητας, όλες αυτές οι περιπτώσεις είναι στην κρίση του/της Σεναριογράφου και των Ηθοποιών στη δική μας εκδοχή.

Μαζώξεις στις Προκλήσεις

Εκτός από Συνεργασίες, ένα πλήθος (παρα-)Ρόλων μπορεί να παιχτεί και ως Μάζωξη, στην οποία δεν υπάρχει συνεργασία μεταξύ των μελών. Το όποιο πλεονέκτημα της Μάζωξης δεν εμφανίζεται λόγω οργάνωσης, αλλά λόγω… Μάζας.

Μια πλευρά αντιμέτωπη με Πρόκληση μπορεί να αποτελείται από Μάζες, Ομάδες και ατομικούς Ρόλους, σε όποια επιθυμητή αναλογία.

Μια Μάζα μπορεί να χρησιμοποιήσει κάποια σχετική Ιδιότητα ενάντια σε μια Παθητική ή Ενεργητική Πρόκληση.

Η Μάζα ρίχνει μια ζαριά σε κάθε Γύρο μιας Πρόκλησης, αλλά όχι με βάση τον Βαθμό σχετικής Ιδιότητας κάποιου Αρχηγού.

Ο Βαθμός της σχετικής Ιδιότητας συνήθως εκτιμάται από τον/την Σεναριογράφο.

Κατά τα άλλα, μια Μάζα παίζεται σαν ένας οποιοσδήποτε Ρόλος στους Γύρους μίας Πρόκλησης:

  • σε μία επιτυχημένη ζαριά, η Μάζα αντιμετωπίζει ολοκληρωτικά μια Παθητική Πρόκληση, ενώ η αντίπαλη πλευρά σε μια Ενεργητική Πρόκληση πρέπει να Υποβαθμιστεί κατά έναν Βαθμό (αν είναι Όμαδα, ένα μέλος της).
  • σε μία αποτυχημένη ζαριά, η Μάζα δέχεται Υποβάθμιση κατά 1 Βαθμό στη σχετική Ιδιότητα, τόσο σε μια Παθητική, όσο και σε μια Ενεργητική Πρόκληση.

Μια Μάζα διαλύεται όταν Υποβαθμιστεί κάτω από τον αμελητέο Βαθμό 0, και τα νικημένα μέλη της θεωρούνται ότι έχουν όλα την ίδια επακόλουθη ανικανότητα στην σχετική Ιδιότητα με την οποία μόλις απέτυχαν.

Μια Μάζα μπορεί να σχηματιστεί και να διαλυθεί αυτόματα, αλλά ο/η Σεναριογράφος μπορεί να θέσει περιορισμούς σε αυτό, ανάλογα με τις συνθήκες, κτλ.

Η Μάζωξη είναι ένας εύκολος τρόπος διαχείρισης ανώτερων επιπέδων οργάνωσης με τη χρήση ενός ζαριού. Πώς θα ρίχναμε 700 ζάρια για 700 ποντίκια που ορμάνε τους Ρόλους μας; Αντί αυτού, θεωρούμε τα 700 ποντίκια μια μάζα με Ιδιότητα Λυσσασμένα (3). Επίσης, μπορείτε να αναπαραστήσετε ως Μάζωξη, π.χ., ένα όχημα που κουβαλά δεκάδες (παρα-)Ρόλους, ή μία πόλη ενάντια σε έναν λιμό, ή το στρατό μιας χώρας ενάντια στον στρατό μιας άλλης.

Σημείωση

Στο αυθεντικό Risus, οι Μαζώξεις λέγονται “Grunt-Squads”, και σχηματίζονται μόνο από παρα-Ρόλους. Στη δική μας εκδοχή, σε μια Μάζωξη μπορούν να βρεθούν και Ρόλοι των Ηθοποιών.

Προαιρετικοί κανόνες (αντί επιλόγου)

Μπορείτε να εμπλουτίσετε τους βασικούς αυτούς κανόνες με επιπρόσθετους κανόνες ή και εξαιρέσεις για καταστάσεις και Ρόλους που οι βασικοί κανόνες δεν αναπαριστούν με τόσες λεπτομέρειες (ή ζαριές).

Σημείωση

Το αυθεντικό Risus προτείνει τους εξής επιπρόσθετους κανόνες (για λεπτομέρειες, απευθυνθείτε σε αγγλόφωνα πρόσωπα της παρέας):

  • Τυχερές Προσπάθειες (“Lucky Shots”), οι οποίες δίνουν το δικαίωμα σε έναν Ρόλο να προσθέσει ζάρια τύχης σε κάποιες τους προσπάθειες.
  • Κουσούρια και Ιστορικά (“Hooks and Tales”), τα οποία δίνουν έναν επιπρόσθετο Βαθμό σε κάποια Ιδιότητα κατά τη δημιουργία ενός Ρόλου, ως ανταμοιβή για το Κουσούρι ή το Ιστορικό του.
  • Πώρωση (“Pump”), η οποία επιτρέπει σε έναν Ηθοποιό να ρίξει Χ παραπάνω ζάρια σε έναν Γύρο, με το ρίσκο να χάσει 1 + Χ Βαθμούς ο Ρόλος σε περίπτωση αποτυχίας.
  • Αναβάθμιση και Απόκτηση Ιδιοτήτων (“Character Advancement”) με διάφορους άλλους τρόπους, είτε στο τέλος ενός Σεναρίου, είτε ακόμη και κατά τη διάρκεια.

Όπως ελπίζουμε να έχετε διαπιστώσει, το σύστημα κανόνων του Risus είναι απλό, ευέλικτο και με πολλές δυνατότητες για πλούσιο παιχνίδι, τόσο βασισμένο στις λεκτικές περιγραφές για την ερμηνεία των ρόλων, όσο και στα ζάρια για περισσότερη αγωνία.

Καλές περιπέτειες στους απέραντους και αμέτρητους κόσμους της φαντασίας!